پرواز در گرانش صفر(5)

در انتهای قسمت قبل به معرفی هواپیماهای گرانش صفر پرداختیم و اکنون نیز به ادامه این معرفی می پردازیم:

هواپیمای ایلیوشین-76 (Ilyushin-76) آژانس فضایی روسیه

هواپیمای
تغییریافته IL-76 MDK به منظور ارائه خدمات تجاری پرواز گرانش صفر توسط
آژانس فضایی روسیه استفاده می‌شود. این هواپیما به خاطر فضای داخلی بزرگ
خود شهرت دارد و تنها 15 نفر برای هر پرواز انتخاب می‌شوند. از این رو،
فضای زیادی برای هر فرد جهت تجربه بی‌وزنی وجود خواهد داشت. اگرچه IL-76
MDK برای راحتی مسافر طراحی نشده است، اما این دقیقاً همان هواپیمایی است
که برای آموزش کیهان‌نوردان استفاده می‌شود. افراد سالم و با حداقل سن 16
سال، با هزینه‌ای معادل 6500 دلار می‌توانند در این نوع پروازهای شرکت
کنند. شرکت اسپیس‌ادونچر پروازهای گرانش صفر خود را با اهداف تجاری با
استفاده از هواپیمای IL-76 MDK انجام می‌دهد.

- شرکت اسپیس ادونچر

شرکت
اسپیس‌ادونچر با مسئولیت محدود، شرکتی پیشرو در امور فضایی است که در 1998
توسط گروهی از متخصصان گردشگری و هوافضایی تأسیس شد. این شرکت خصوصی که
دفتر مرکزی آن در واشنگتن آمریکا است، دفاتری در 50 شهر از جمله مسکو،
توکیو و فلوریدا دارد. اسپیس‌ادونچر با طراحی مجموعه‌ای از مأموریت‌های
فضایی موفق با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، به دنبال توسعه تجاری صنعت
بهره‌برداری تجاری از فضا است. مجموعه فعالیت‌های فضایی این شرکت شامل
پروازهای گرانش صفر، آموزش کیهان‌نوردان و همچنین پرتاب‌های فضایی است.
اولین گردشگر فضایی، دنیس تیتو، به همراه دیگر گردشگران فضایی جهان، همه
به لطف فعالیت‌های شرکت اسپیس‌ادونچر توانستند به آرزوی خود برای حضور در
فضا دست یابند. این شرکت یکی از سرمایه‌گذاران اصلی شرکت زیرو-جی است. در
سال 2005، اسپیس‌ادونچر از آغاز تحقیقات خود برای بررسی امکان پرتاب‌های
تجاری به ماه خبر داد. برنامه‌های آموزشی- فضایی این شرکت عبارتند از:

گواهینامه
پرواز مداری مقدماتی: در این برنامه دو هفته‌ای، آموزش‌های حضور در فضا
شامل پروازهای گرانش صفر، تمرین در دستگاه گریز از مرکز، شناوری خنثی و
آزمایش‌های پزشکی به شرکت‌کنندگان عرضه شده و در پایان، گواهینامه رسمی
آژانس فضایی فدرال روسیه به افرادی که با موفقیت دوره را پشت سر بگذارند،
اعطا می‌شود.

تجربه شبیه‌سازی سفر فضایی: در این دوره، شرکت‌کنندگان
می‌توانند برخی شرایط و فعالیت‌های فضانوردان در فضا را مانند شرایط
بی‌وزنی (با حضور در پروازهای گرانش صفر هواپیمای ایلیوشین-76) و
راهپیمایی فضایی در یک لباس واقعی فضانوردی تجربه کنند. این شبیه‌سازی در
مجموعه استارسیتی در نزدیکی مسکو، همان تسهیلاتی که کیهان‌نوردان و
خلبانان نظامی در آن دوره‌های آموزشی تخصصی می‌گذرانند، انجام می‌شود از
مسکو تا استارسیتی یک ساعت راه است و در گذشته، تسهیلاتی کاملاً سری حتی
برای بخش اعظمی از نیروهای نظامی محسوب می‌شده است.

برنامه‌های پروازهای فضایی اسپیس‌ادونچر نیز از قرار زیر است:

پروازهای
زیرمداری: این برنامه شامل 90 دقیقه پرواز زیرمداری در سیستم ترابری
زیرمداری اکسپلورر تا ارتفاع 100 کیلومتری سطح زمین است. با خاموش شدن
موتورهای اکسپلورر در بالاترین ارتفاع، مسافران می‌توانند تا پنج دقیقه
شرایط بی‌وزنی را تجربه کنند. شرکت‌کنندگان همچنین یک دوره چهار روزه
آماده‌سازی پیش از پرواز خواهند گذراند.

پروازهای مداری: اسپیس
ادونچر، تنها شرکت ارائه‌کننده پروازهای تجاری به ایستگاه فضایی
بین‌المللی است. متقاضیان، در مرکز آموزش کیهان‌نوردی یوری گاگارین در
استارسیتی روسیه آموزش‌های لازم فضانوردی را دیده و با فضاپیمای سایوز و
فعالیت‌های گوناگون فضانوردان در ایستگاه فضایی آشنا می‌شوند. پس از انجام
پرتاب‌های شبیه‌سازی شده و تأیید صلاحیت پروازی، مسافران از مرکز فضایی
بایکونور به سوی ایستگاه پرتاب می‌شوند. بدین ترتیب، هر گردشگر فضایی
می‌تواند هشت روز را در ایستگاه فضایی بین‌المللی سپری کند و با سرعتی
حدود 26720 کیلومتر در ساعت به دور زمین بچرخد.

 - برنامه کاوش در
اعماق فضا (دی‌اس‌ئی): دی‌اس‌ئی-آلفا، اولین سری مأموریت‌های جدید کاوش در
اعماق فضای شرکت اسپیس‌ادونچر است که با همکاری آژانس فضایی فدرال روسیه و
شرکت فضایی- موشکی انرگیا قرار است تا سال 2011 به مرحله اجرا درآید. این
برنامه شامل سفر به ماه با استفاده از فضاپیمای سایوز به خلبانی یک
کیهان‌نورد روسی است که به شرکت‌کنندگان امکان تجربه شرایط بی‌وزنی،
مشاهده زمین از فاصله 250،000 کیلومتری و دیدن ماه از نمایی بسیار نزدیک
را خواهد داد.

هواپیمای بوئینگ 727 شرکت زیرو گراویتی (زیرو-جی)

شرکت
زیرو-جی پس از ارزیابی‌های کارشناسانه، هواپیمای ترابری بوئینگ 200-727 را
برای خدمات پروازی گرانش صفر خود برگزید. این هواپیما از میان هواپیماهای
بوئینگ707، 737، 757 و دی‌سی-9 به دلیل برخی خصوصیات برتر از جمله
موتورهای متصل به بدنه، دم تی‌شکل و انطباق با استانداردهای اداره
هوانوردی فدرال آمریکا (اف‌ای‌ای) در مورد میزان تولید صدا انتخاب شد.
مجموعه این عوامل، امکان پروازی نرم و آرام را حین مانورهای سهموی فراهم
می‌سازد.  بوئینگ 727 خود یکی از پرفروش‌ترین هواپیماهای تولیدشده توسط
شرکت بوئینگ بوده است، به طوری که تعداد 1800 فروند از این هواپیما بین
سال‌های 1962 تا 1984 در خطوط هوایی جهان به‌کار گرفته شد. بوئینگ 727
اولین جت سه‌موتوره استفاده‌شده در خطوط هوایی خصوصی است و طی 30 سال اول
ظهور هواپیماهای جت مسافربری، مقام نخست فروش را داشته است. تولید این
هواپیما بیش از 24 سال، از اوایل دهه 60 میلادی تا اوت 1984، ادامه داشت.
به هنگام تحویل آخرین فروند 727 توسط شرکت بوئینگ، ناوگان متشکل از این
هواپیما حدود 13 میلیون مسافر را در ماه جابجا می‌کرد.  بوئینگ 727 نیز
مانند دیگر هواپیماهای شرکت بوئینگ، با توجه به نیاز بازار به مرور تکامل
یافت. پس از فروش 407 فروند از سری 100 این نوع هواپیما، سری 200سی با
تغییر در درب جانبی اصلی وارد بازار شد. امروزه با گسترش پروازهای گرانش
صفر در سطح جهان، بوئینگ 727 به عنوان هواپیمایی قابل‌اطمینان و با
توانایی‌های بالا، جایگاهی دایمی را به خود اختصاص داده است.

هواپیمای
گرانش صفر شرکت زیرو-جی که به جی-فورس-وان شهرت یافته، دارای یک درب بزرگ
ورود بار است و محفظه داخلی آن به طول 70 پا، فضای مناسبی را در اختیار
مسافران برای انجام حرکات آکروباتیک قرار می‌دهد. شرکت زیرو-جی برای تجهیز
و آماده‌سازی هواپیمای بوئینگ خود برای پروازهای گرانش صفر، با اف‌ای‌ای
همکاری نزدیک داشته است. مهم‌ترین تغییر در بوئینگ 727، ارتقای سیستم
هیدرولیک هواپیما بوده که در کنار افزودن شتاب‌سنج‌های ویژه در کابین
خلبان، امکان استفاده پیوسته از فشار هیدرولیک را فراهم آورده است.

جی-فورس-وان،
از نظر اندازه و ظرفیت تقریباً مشابه هواپیمای گرانش صفر KC-135 ناسا است.
مشخصات پروازی آن نیز مشابه پروفیل پروازی KC-135 است. در عین حال،
جی-فورس-وان یک هواپیمای تجاری و KC-135 یک هواپیمای نظامی است. موارد
کاربرد پروازهای گرانش صفر شرکت زیرو-جی ممکن است تفریحی یا تحقیقاتی باشد.

فضای
داخلی جی-فورس-وان به دو بخش تقسیم می‌شود. بخش انتهایی هواپیما دارای
صندلی و برای نشستن 30 مسافر و خدمه با رعایت استانداردهای اف‌ای‌ای
(اکسیژن در مواقع اضطراری، نور هدایتگر خروج، ...) طراحی شده است. بخش
جلوتر نیز با طول حدود 60 پا، بخش شناوری خوانده می‌شود. در پروازهای
تجاری گرانش صفر، کف این بخش با لایه‌های 5/1 اینچی ویژه جذب ضربه مورد
تأیید اف‌ای‌ای پوشانده می‌شود. اما در پروازهای تحقیقاتی و یا ویژه
فیلمبرداری، تجهیزات مخصوص آزمایش یا فیلمبرداری در این بخش نصب می‌شود.

شرکت
زیرو-جی برای راحتی و انعطاف‌پذیری، از چارچوب‌های مخصوصی درون هواپیما
استفاده می‌کند. چهار چارچوب دارای صندلی در عقب و هشت چارچوب با توجه به
نیاز مشتری و نوع استفاده از پرواز گرانش صفر در جلو قرار داده می‌شود. شش
دوربین ویدئویی نیز در کابین تعبیه شده تا تمام مراحل پرواز داخل هواپیما
ضبط کنند. جی-فورس-وان می‌تواند در هر پرواز، 27 مسافر را برای تجربه
بی‌وزنی همراه داشته باشد.

- شرکت زیرو-جی

شرکت
آمریکایی زیرو گراویتی (زیرو-جی) در آمریکا، اولین و تنها شرکت تأییدشده
توسط اداره هوانوردی فدرال آمریکا (اف‌ای‌ای) برای ارائه خدمات پرواز در
حالت بی‌وزنی است. این شرکت، یک شرکت خصوصی پیشرو در بخش فضا و گردشگری
فضایی است که در راستای گسترش و عمومی‌سازی استفاده از فضا فعالیت می‌کند.
در حقیقت، هدف اصلی شرکت زیرو-جی فراهم آوردن امکان تجربه فضا برای همگان
به طور ایمن، لذت‌بخش و ارزان است. پروازهای گرانش صفر شرکت زیرو-جی با
عنوان تجربه زیرو-جی برای عموم از سپتامبر 2004 آغاز شد و این شرکت تاکنون
بیش از 100 پرواز گرانش صفر با بیش از 2500 مسافر 12 تا 85 سال با موفقیت
به انجام رسانده است. این پروازهای مشابه پروازهایی است که ناسا در چهل
سال گذشته برای آموزش فضانوردان ترتیب داده است.

در آوریل سال 2007،
شرکت زیرو-جی با همکاری اسپیس فلوریدا و شرکت شارپر ایمیج، برای فیزیکدان
و کیهان‌شناس معروف، پروفسور استفان هاوکینگ امکان تجربه بی‌وزنی در هشت
مانور سهموی پرواز گرانش صفر را فراهم کردند. این اقدام پس از اخذ
گواهینامه اف‌ای‌ای برای انجام پرواز گرانش صفر ویژه معلولین صورت گرفت.
زیرو-جی با انجام این پرواز عملاً ثابت کرد که امروزه همگان می‌توانند
پروازهای گرانش صفر را تجربه کنند. شرکت زیرو-جی همچنین در این پرواز، دو
صندلی نیز به مراکز خیریه اختصاص داد تا آنها را به مزایده گذاشته و درآمد
آن را صرف امور خیریه کنند.